Winterrust? Nu even niet!

Het is zo leuk om bijen vlakbij te hebben. Want wat zie ik op 28 november? Een heleboel bijen vliegen rond de ingang. Ik ben verbaasd. Volgens mij is het niet veel warmer dan 8 graden. Wel zacht weer, ja, en hier en daar doet de zon haar best. Reden voor de bijen dus om eruit te gaan! Heerlijk om het moment te pakken. Winterrust? Nu even niet!

 

Geslaagd!

Goed nieuws: Geraldine en ik zijn allebei geslaagd voor het imker-examen. Gemiddeld hebben we een 8 en dat is ruim voldoende basis om te starten. Honingbijen ondersteunen is nog een hele klus, dus we zullen best nog wat tegen gaan komen.
We hebben beide volken ingewinterd. Het volk op de vereniging gaat de winter in met twee broedkamers en een honingkamer. Alles zit stampvol met honing dus ze hebben alle kans dat ze de winter goed door komen.
Het volk bij het schip zit in één broedkamer en bezet zes ramen. Vijf is minimaal om de winter in te gaan. Ik heb via de diercommunicatie het idee dat dit een sterk volk is dat graag wil. Het enige nadeel is dat er behoorlijk wat varroamijten op de plank zijn te vinden. We zullen moeten afwachten hoe de dames het gaan doen deze winter.
Doordat het nog regelmatig zulk lekker weer is, vliegen de bijen nog gewoon uit. Wat dat voor consequenties heeft voor hun levensduur, weet ik niet. Winterbijen zijn ervoor ‘gemaakt’ om lange tijd binnen te kunnen leven. Of al dat vliegen hun levensduur verkort? Ik heb geen idee.

BDimker in beeld

Geraldine en ik zijn deze zomer naar een soort studieweek in Zweden geweest, waar ook veel over bijen verteld werd. BDimker Wim van Grasstek was een van hen en 2 september was hij te zien op tv. De eerste 9 minuten van onderstaande link is hij in beeld. Er kwamen op de dag van opnamen twee zwermen, wat voor de uitzending natuurlijk goed paste. Bijen werken kennelijk graag mee.

http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1363659
(de eerste 9 minuten gaan over bijen)

Woensdag 6 november komt Wim van Grasstek naar de Kaardebol, Harenbergweg 1 in Zutphen om een lezing te geven.
Je bent van harte welkom. De avond begint om 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur.
De entree is € 5,-.

De bijen gaan door!

Ik loop wat achter met de blog bijhouden, maar de bijen gaan door met doen wat ze te doen hebben. En dat is met elkaar een echte imme (volk) vormen! Op 23 augustus is alles aanwezig in de kast: larven, eitjes, jonge bijen, koningin, honing, stuifmeel. Dus we vieren feest want de zwerm heeft alles goed doorstaan, ondanks dat het op een moeilijke start leek omdat de bijen de koningin vervangen hebben en het al wat laat in het jaar was.

 

 

We zijn helemaal blij dat de bijen het allemaal zelf hebben weten te regelen.
Nu begint voor beide volken het bijvoeren voor de winter. We geven (helaas) toch even suikerwater omdat we nog geen hoeveelheid honing hebben kunnen kopen. 2 september kunnen we aan een grote emmer honing komen en kunnen we beide volken op deze manier voeren.

Het weren van de darren (de zgn. darrenslacht) is ook begonnen. Ik stond perplex toen ik zag hoe resoluut een dar door een werkbij bij kop en kont werd gepakt en hem de kast uitsleepte, tot in het gras.

Het zwermvolk

Een maand nadat we de zwerm gehuisvest hebben, gaan we in de kast kijken hoe het met de bijen is. Door de vakantie kijken we later dan we gewild hadden. We verwachten dat er sinds vorige week nieuwe bijen bij zijn gekomen en dat er volop broed is.
Als we de ramen bekijken zien we stuifmeel, honing (verzegeld en onverzegeld), gebouwde maar lege raten en wel twaalf redcellen. Hmmm.

We bellen een ervaren imker en leggen het voor. Zijn inschatting is dat er geen koningin is en hij adviseert deze bijen met de andere bijen te verenigen.
Terwijl we daar al plannen voor maken, mailen we ook leraar Ben om zijn advies te vragen. Die heeft op zondagavond geen tijd om uitgebreid te antwoorden, maar mailt: “Zeker niet verenigen! Veel te riskant voor het gezonde volk. Morgen meer.”

’s Nachts ga ik twijfelen of we wel goed gekeken hebben en als een detective lig ik te denken wat er gebeurd kan zijn.

De volgende dag besluiten we de kast nog eens te openen en foto’s te maken voor Ben. Petra uit Utrecht is er toevallig en filmt een stukje: http://youtu.be/melu7LiE4BA

Al snel krijgen we een mail terug van Ben dat hij een uitgelopen redcel heeft gezien op de foto. Dan komt het volgens hem wel goed. Over twee weken nog eens kijken en ondertussen dagelijks een beetje bijvoeren. Dat stimuleert de bouw en de eileg, zegt hij. Als we meer geven slaan ze dat op als wintervoorraad.
Waar ik het allemaal maar knap ingewikkeld begin te vinden, schrijft Ben: “Bijen houden is zo leuk omdat het niet alleen werken met en in de natuur is, maar het scherpt ook de geest. Je moet namelijk vaak achteraf beredeneren wat er gebeurd kan zijn.”

Kindervragen

De kleinkinderen van de buren komen kijken als we met de imkeruitrusting terug komen.
Natuurlijk willen ze de verse honing proeven. Ze voelen ook hoe zwaar één raampje is. ‘Twee kilo,’ schat een van hen. Als we gaan wegen, blijkt elk raampje rond de anderhalve kilo te wegen.
‘Hoe maken bijen eigenlijk geluid?’ vraagt de jongen. Hij vertelt dat er insecten zijn die geluid maken met hun vleugels. Ik kan hem niet antwoorden.
‘Waarom steken de bijen jullie niet?’ vraagt het meisje. Dat kan ik wel vertellen. Ik leg uit dat ik vooraf met de bijen praat en ze uitleg wat we gaan doen. ‘En wat zeggen ze dan terug?’ vraagt de jongen en hij geeft het antwoord zelf al: 'Bzzzzzzz...'

Reorganiseren van kasten

Roeien met de riemen die je hebt. Oftewel: het doen met wat je hebt aan materialen.
Het Intellvolk heeft op de broedkamer een lege honingkamer staan. Daar hadden we de eerste week met water verdunde honing in gedaan. Sinds het raam vol honing van de Bijvriendelijke Theetuin in Almen er in hangt, krijgen ze geen honing meer in die kamer. Dus deze honingkamer kan naar het Verenigingsvolk.
Dat geeft ons meteen gelegenheid om te zien wat de Intellbijen ervan gemaakt hebben tot nu toe. We zien dat ze 5,5 ramen aan het bebouwen zijn. Eén raam is het raam vol honing en 1,5 raam is nog onbewerkt. Dat gaat goed. Over anderhalve week verwachten we in deze kast nieuwe bijen.

Op naar de bijenstal. Tja, wat met een ervaren imker zo makkelijk lijkt, moeten we nu alleen doen. We weten hoe vol de kast zit. En het is nog vroeg, de meeste bijen zijn thuis.

We bepalen de strategie: de lege kamer komt onder, met de twee lege kunstramen (formaat honingkamer) aan beide zijkanten. We kunnen vijf  honingramen vervangen door ramen met kunstraat voor broedkamers. Dat hangt dan wel een beetje vreemd (twee honingkamers op elkaar in plaats van één broedkamer), maar dat is dan maar zo.

(Geraldine in vol ornaat; ik nog steeds met blote armen)

Als de deksel eraf is wil Geraldine even gaan piepen (‘oeh, ik geloof niet dat ik dit durf’), maar ik pak het resoluut over. We moeten allebei lachen om die resolute aanpak want mijn hand trilt als ik in al die bijen moet grijpen om er een honingraam uit te halen.
Het honingraam zit vol bijen. Enne en andere imkers slaan die er zo makkelijk af, maar ja, hoe deden ze dat nou ook weer precies? Het schudden dat ik doe levert alleen een paar bijen op die om ons heen gaan fladderen.
De paardenharenveger. Geraldine geeft een zacht zwiepje over de bijen heen, maar wordt al snel trefzeker. Zo, het eerste raam is opgeborgen in de doos met deksel.
Het tweede en derde raam volgen. Iedere keer als we de bijen eraf moeten vegen, vliegen ze dartel om ons heen.
Geraldine vindt het wel genoeg, maar ik wil het vierde raam graag nog vervangen. En dan is het voor mij ook genoeg. Het is goed gegaan, we zijn niet gestoken, we vinden onszelf dapper en dit is het dan voor vandaag.
De bijen hebben vier grote en twee kleine ramen om verder te bouwen. Na Zweden krijgen ze hun definitieve huisvesting. Tijdens de cursusles op 17 augustus kunnen we dat wellicht fiksen voor ze.

 

(het begint klein en ineens is het een hele torenflat)

Op 4 mei begonnen we met een aflegger: een aantal bijen zonder koningin. Vanaf 4 mei zijn de bijen hard aan het werk gegaan om een koningin op te kweken. Die is goed bevrucht en vandaag, 24 juli, is het volk zo gegroeid dat het drie broedkamers heeft. In dit geval: twee echte broedkamers en één broedkamer samengesteld uit twee honingkamers (nb: honingkamers zijn korter dan broedkamers).

Overweldigend Verenigingsvolk

Donderdag en vrijdag vertrekken Geraldine en ik onafhankelijk van elkaar naar Zweden. Tijdens een informatie/studieweek gaan we enorm veel leren over bijen, landbouw, diverse samenhangen etc.
Omdat ons Vereningingsvolk het volgens ons heel goed doet en we niet graag willen dat ze moeten gaan zwermen in deze tijd van het jaar, willen we de kast bekijken om te zien of we de bijen nog ergens mee van dienst kunnen zijn. Voorzitter Enne de Boer biedt aan om te helpen en daar zijn we als beginnelingen reuze blij mee.
Wat we zien in de kast is overweldigend! De honingkamer die we er ruim twee weken geleden opgezet hebben, zit boordevol honing.

Enne bekijkt in rap tempo alle ramen, ook van de onderste twee broedkamers. Alles zit boordevol honing, broed, stuifmeel en bijen.
Deze kast is een voorbeeld van wat je graag zou willen zien. Alles klopt.

We hebben geen extra ramen of kamers bij ons, dus spreken we af dat we de volgende ochtend zelf de bijen wat meer ruimte gaan geven zodat we rustig naar Zweden kunnen vertrekken.

Wat best bijzonder was toen we bij de bijenstal aankwamen: bij elke kast zaten heel veel bijen voor de opening en zelfs aan de zijkanten van de kasten. Het is zo warm dat de bijen wat verkoeling zoeken buiten de kasten (of de buitentemperatuur is bijna gelijk aan de binnentemperatuur waardoor de bijen zich net zo lekker buiten de kast voelen?).

Bijenobservatie in de zon

Op zondagmiddag vanaf het bankje bijen observeren.

De wachtbijen

Om een uur of half tien ’s avonds zit ik op het bankje naar de bijenkast te kijken. Er vliegen geen bijen meer. Ik weet dat er hard gewerkt wordt in de kast. Maar voor de opening lopen wat bijen heen en weer en het lijkt of ze even een frisse neus halen. ‘Die drukt z’n snor,’ zouden wij mensen meteen zeggen. Zo de waard is vertrouwt hij zijn gasten. Maar bij bijen is dat niet zo. Die werken samen aan een gezamenlijk doel en er is geen bij die daar onderuit probeert te komen of bang is dat ze teveel doet in vergelijking met anderen.
Nee, deze bijen hebben een taak: ze houden de wacht. Een vlieg komt het even demonstreren: hij vliegt de kast in en komt er niet meer uit. Oeps, in de kladden gegrepen door de bijen!

Wat een hongerlappen!

De bijen hebben maandagmorgen alle verdunde honing al op! 625 gram in twee dagen. Gelukkig heeft Tanja Lentjes van de Bijvriendelijke Theetuin in Almen gisteren een volle raat honing van haar bijen meegenomen. We besluiten die in de kast te hangen op de plaats van een leeg raat.
We hebben geen idee hoe we de kamer treffen. Daarom maken we de beroker aan, zodat we wat rook kunnen toevoegen voor het geval dat nodig is. We spreken de handelingen die we gaan doen even door, zodat we de bijen zo min mogelijk hoeven te storen.

Als de broedkamer bloot komt te liggen, zien we dat de bijen aan de rechterkant op drie ramen actief zijn. Het vierde laten we hangen en het vijfde raam vervangen we door de volle honingraat. De klus is snel geklaard.
Sjaantje loopt de hele dag al rond de kast te spelen en ligt nu naast de kast. Dit gaat een bij toch wat te ver (misschien toch wat geïrriteerd door ons?) en ze jaagt Sjaantje weg, daarbij hulp roepend van andere bijen: ineens zijn er een paar die bewust aan komen vliegen om te kijken of ze moeten ingrijpen. Sjaan moet het bekopen met een prik boven op d’r hoofd.

Zondagmiddagbezoekje aan het eerste volk

Het eerste volk van Zutphen Bijenstad staat op de verenigingsstal en we komen er alleen tijdens de praktijklessen van de cursus. Op zondag besluiten we echter onze dames te vereren met een bezoekje.
Op de bijenstal staat een lange rij met kasten, waar veel gezoemd en gevlogen wordt. Voor de kasten is het één grote bloemenzee.

Ergens tussen die kasten staat de kast van ons volk en we zien dat er veel bijen voor zitten. In de kast is het een gezoem van jewelste. We vragen ons af of de kast niet te vol wordt, maar volgens ons kan dat niet. Er zijn twee volle broedkamers en vorige week hebben we er een honingkamer bij gezet. Die is niet bedoeld om honing uit te gaan halen, maar als extra kamer voor broed en voedsel. De koningin is er ook welkom (als je echt alleen honing wilt, plaats je een moerrooster zodat zij er niet in kan om eitjes te leggen).
We controleren het rooster en proeven wat restantjes stuifmeel. Daarna vertrekken we weer, met weer heel wat vragen. Dat roepen die bijen toch wel op…

De eerste dag van het Inntelvolk

Helaas moet ik de hele dag weg en kan ik deze eerste (zonnige) dag van de bijen niet volgen, maar Geraldine en dochter Lotte zien dat er al een flink aantal bijen aan het vliegen is. Om half 6, als ik thuis kom, wil er net een hommel de kast in. Ze is nog geen drie tellen binnen of ze vliegt er al weer uit, weggejaagd door bijen.
Eerst sociale verplichtingen, maar dan, om een uur of negen hebben we de tijd om weer op het bankje te zitten en naar de bijen te kijken. Dode zusters worden vakkundig naar buiten gesleept. Ze worden in het gras gelegd of een bij vliegt meters ver weg met de overledene om dan ineens samen naar beneden te storten. We nemen aan dat de levende bij weer gewoon terugkomt naar de kast. Tot in de schemering blijven er bijen actief.
De onderste kast (die leeg is) is overbodig en kan weg. Maar ja, alleen een broedkamer staat zo iel, dus we zetten de lege kast op de broedkamer met voer. Deksel erop en dan lijkt het heel wat. Niemand die ziet dat alleen het onderste gedeelte in gebruik is.
Hond Sjaantje zit gefascineerd naar de bijen te kijken. Ze is de enige die pal voor het vlieggat gaat zitten loeren, met haar neus tegen twee bijen aan.

We zijn aan het kijken wat er allemaal groeit rond deze plek en we verbazen ons over de grote dracht! Nooit geweten dat 500 meter verderop een rij van een stuk of tien lindebomen staan. Lindebomen geven de laatste grote dracht aan bijen. Afgelopen jaren heb ik natuurlijk bijvriendelijke bloemen gezaaid, maar nooit met het idee zelf een volk honingbijen te hebben. Dit bijenvolk kan daar nu goed van profiteren. Evenals van de berenklauw, de bruidssluier en de zonnebloemen. De distels komen nog op in de uiterwaarden en ik weet dat er tuinen zijn met bloeiende hedera. Nu we goed rondkijken, lijkt het erop dat we een hele imkerij kunnen starten hier!

 

 

Het Intellvolk veilig gehuisvest

 



Eergisteren kregen we een zwerm onder onze verantwoordelijkheid. De korf met bijen hebben we veilig in een schuur gezet. Even afgesloten van de wereld, met genoeg voorraad voor drie dagen om te overleven.
Vandaag kopen we een kast bij de Werkbij in Rhenen. Weer dezelfde die we ook hebben, alleen nog niet met het mooi ingebrande logo van Zutphen Bijenstad.
’s Avonds installeren we de kast. En daarna is de grote truc: hoe krijg je al die bijen daarin?
Dat is te zien op een filmpje, alleen krijg ik die nog niet van de telefoon op computer. Dat volgt dus nog.
Maar het eind van het hele Intellverhaal is: de bijen zitten muisstil in hun nieuwe onderkomen, ze hebben kunstraat waar ze in kunnen gaan bouwen, ze hebben een bak honing aangelengd met water binnen bereik en als alles goed gaat komen er over drie weken jonge bijen bij.
We zijn helemaal blij met de bijen!

Een tweede volk!

Ik word gebeld door iemand van hotel Inntel: ‘Doe jij iets met bijen? We hebben een zwerm op een tafel op het terras.’ Ik enthousiast: ‘O, wat leuk! Mooi, hè?’ ‘Ja, maar… we willen het eigenlijk niet.’ ‘O ja. Eh… ik regel een imker.’ Maar geen imker is bereikbaar.
Snelle afweging: zwerm op tafel? moet te doen zijn – op de fiets? dat kan – waar doe ik ze in? er ligt nog een korf in het bijenkantoor – vitrage? kan ik van de klamboe knippen – hoe maak ik het vast? bijenspeldjes en veters! ‘Ik kom zelf!’
In een mum van tijd staan een stuk of tien medewerkers te kijken hoe ik dit allemaal even fix. ‘Ik zal jullie zo een geheim verklappen,’ zeg ik terwijl ik bezig ben. Als ik heel veel bijen in de korf heb gekregen: ‘Ik doe dit voor het eerst en als ik geprikt word reageer ik allergisch.’

De zwerm was ’s middags als een donkere wolk komen aanzetten en landde op de tafel. In de tijd dat ik naar het hotel fietste, was het volk onder het tafelblad gekropen.

Het is heel frappant dat veel mensen best wat van bijen weten. En het is ook mooi te zien dat iedereen het als bijzonder ervaart. Terwijl ik een sigaartje rook en de bijen de kans geef de korf in te kruipen, komt regelmatig een medewerker of gast even kijken en kletsen.

Het lukt me eindelijk om Geraldine te bereiken. Die is meteen enthousiast en komt eveneens op de fiets aan. Bijna alle bijen zijn dan in de korf. We maken de vitrage vast met de speldjes en de veters en worden uitgeleide gedaan. Buitenom, want door het hotel heen zien ze niet zo zitten.

 

Hotel Inntel werkt aan duurzaamheid dus het is logisch dat de bijen deze stek hebben uitgekozen:)

 

 

Al fietsend bedenken we wat we met de bijen zullen doen. Het wordt ons tweede volk, dat is zeker. Maar hoe gaan we ze definitief huisvesten en waar? We weten het niet, maar ik bel wel mijn dochter om te vragen of de meiden bij haar en haar vriend in de schuur kunnen staan. En daar staan ze nu. Bij te komen van de reis en volkomen welkom bij Zutphen Bijenstad!

 

 Morgen gaan we verder nadenken.

Goed op dreef

Drie weken geleden was de vorige cursusdag. Vandaag schijnt de zon en gaan we de kast inspecteren. We zijn dit keer goed voorbereid: kleding en materialen zijn goed op orde, Geraldine maakt vakkundig de brander aan. Men is wat verbaasd dat ik blote armen en blote voeten heb, maar ik heb gezien dat bijen ook door handschoenen heen kunnen prikken dus de bescherming is naar mijn idee meer voor je eigen gevoel. Ik heb me ingesmeerd met lijnolie, dat schijnt menselijke luchtjes te neutraliseren.
Geraldine begint vakkundig de kast te openen. Aan angst voor bijen doen we niet meer, want we moeten vandaag de inspectie met z’n 2en doen en dan gaan we niet miepen.
Door het warme weer zijn de bijen heerlijk rustig. Het pak suiker is zo goed als op. Er liggen wat dode bijen en dat doet ons de vraag krijgen hoeveel bijen er per dag sterven in een volk. Ik denk wel honderd, maar Geraldine maakt een berekening en komt op 2000. Zij heeft gelijk.
 

Het volk van Zutphen Bijenstad is goed op dreef: beide kamers zijn vol met broed, stuifmeel en honing. De honing druppelt op de grond. Er mag een nieuwe kamer op gezet worden. We hebben alleen een honingkamer en Geraldine vult die met voorgevormd kunstraat. Die hadden we nog van ons ochtendje creatief bezig zijn.

In de kast naast ons schijnt het minder goed te gaan. Daar is geen broed en Geraldine krijgt de vraag of zij een raampje met broed van ons mogen. ‘Ik geef je nog liever mijn auto dan deze bijen,’ antwoordt Geraldine meteen. Leraar Ben heeft ’t door en regelt andere raampjes voor onze buren.
De meiden en wij kunnen kennelijk goed met elkaar, want ze hebben weer niet gestoken.

Eigenlijk stond voor deze les de varroabestrijding op het programma. Maar doordat de natuur wat laat is dit jaar en de linde nog moet gaan bloeien, wachten we ermee. Afgelopen week hebben we behoorlijk ons hoofd gebroken over wat nou de juiste methode zou zijn, of het allemaal wel moet, hoe het anders kan etc. We hebben even uitstel van besluit gekregen. Als we terugkomen van onze vakantie naar Zweden (waar we nog veel meer gaan leren over bijen), dan zullen we in actie moeten komen op dit gebied.

 

 

We begonnen 4 mei met één kamer. Negen weken later zijn twee kamers vol en hebben we er een kamer bij op gezet (formaat honingkamer, maar bedoeld als broedkamer).

Goed volk

Twee weken geleden hebben we een nieuwe broedkamer onder de eerste broedkamer gezet. Vandaag gaan we tijdens de cursus kijken hoe de bijen zich hebben ontwikkeld. De broedkamer voelt heel zwaar aan! We zijn blij dat we een achtraamskast hebben (een zogenaamde vrouwenkast) en niet een kast met tien of elf ramen. Dat zou nog zwaarder zijn.
De bijen hebben alle raampjes gevuld met BRIAS (Broed In Alle Stadia): eitjes, larven, gesloten broed. De bruidsvlucht van de koningin is dus goed gegaan, ondanks het slechte weer.
In de onderste broedkamer zitten een paar bijen en daar begint alles voorzichtig op gang te komen. Het advies is om de volle kamer onder te zetten en de lege boven. De bijen zullen daar boven, op de warmste plek, snel verder gaan bouwen. De acacia bloeit en zodadelijk komt de linde dus de verwachting is dat er over twee weken heel wat raampjes zijn ingebouwd. We zijn benieuwd!
De bijen hebben ongeveer een half pak suikerdeeg opgemaakt in twee weken.
Medecursist Ingrid heeft geen eigen volk en zij sluit aan bij de bijen van Zutphen Bijenstad. Het is immers veel leuker om een volk te volgen, dan om elke cursusles bij een andere kast te gaan kijken. Het volgen van een volk geeft veel meer (ver)binding.

Zutphen Bijenstad is lidvan Atelier3D. Samen met veel anderen gaan we per 1 januari de huidige Kaardebol nieuw, duurzaam leven inblazen. De bijen van Zutphen Bijenstad zouden heel goed in de tuinen van de Kaardebol kunnen staan. Dan zijn de bijen voor iedereen goed te volgen.

Tijdens de cursus werden we getrakteerd op een mooie zwerm. Onder toeziend oog van alle cursisten werd de bijen een nieuwe kast aangeboden.

Op de bijenstal staat ook één Top Bar Hive kast, een kast waar de bijen vrij kunnen bouwen. Dan kan je deze hartjes krijgen:

 

 

 

 

Zwermen of niet zwermen?

We praten met diverse imkers over het (laten) zwermen van bijen en zoals te verwachten zijn de meningen hierover verdeeld.
Na het scheppen van de zwerm (zoals dat heet) op 5 juni, zoek ik contact met deze zwerm.
Als eerste krijg ik dank door. Dat verrast me. Ik hoor dat de koningin met een deel van de bijen erop uit is getrokken om een nieuw onderkomen te zoeken. Dat gaan ze nu krijgen en daar komt de dank uit voort.
Ik denk aan de bijen die niet in de korf zijn beland en dood zullen gaan. ‘Het gaat om de groep en de groep is nu veilig. Er wordt nu zorggedragen voor ons,’ hoor ik.
‘Wat heeft jullie voorkeur: zwermen of niet zwermen?’
Het is me meteen duidelijk dat ze liever zwermen dan dat er ingegrepen wordt. Zwermen is een natuurlijke flow. Het ingrijpen door imkers voelt als een ruwe verstoring.

Een zwerm!

Iemand belt op dat er een zwerm bijen in hun tuin is gekomen. ’s Middags zag het zwart van de bijen en de diertjes hebben zich verzameld in een oude perenboom. Of ik er iets van weet en of ik er iets mee kan.
Ik weet dat het wettelijk zo is dat zij de bijen mogen houden. Deze mensen hebben geen kast en kunnen niet imkeren, maar ze kennen iemand die imker is, dus die wordt gebeld. Ik bel intussen Geraldine en vraag of ze tijd heeft, want dit is natuurlijk leuk om mee te maken! Zo gebeurt het dat om 7 uur ’s avonds een oude imker, twee ouders, vier kinderen, een hond en wij als beginnelingen onder een hoge perenboom kijken naar een grote zwerm bijen die zich goed verdekt in de oude takken en bladeren heeft genesteld.

 

De oude imker blijkt hoogtevrees te hebben en het komt goed uit dat Geraldine haar imkeruitrusting altijd in de auto heeft liggen. De man des huizes hijst zich in haar witte pak, klimt de ladder op, knipt wat takken weg en wacht op de volgende instructie.

‘Nu moet je de korf eronder houden en dan heel hard op de tak slaan,’ roept de imker naar boven. ‘En de korf goed vasthouden.’ Alsof het zijn zoveelste zwerm is, zo volleerd gaat de man te werk!

(op de bovenste foto is de klap nog niet gegeven;

op de onderste zie je de bijen op het pak zitten)

De korf met bijen wordt op het gras gezet, met een baksteen eronder zodat de resterende bijen er ook in kunnen vliegen.

Het is even spannend, want er is nu overal actie: rond de korf, in de boom, in de lucht. Waar zit de koningin? Want waar zij is, gaan de bijen heen. De eerste vijf minuten weten we het niet. De ene keer lijkt het of de plek in de boom groeit, de andere keer lijkt het of er veel bijen de korf in gaan. Maar eindelijk wordt het duidelijk: de bijen gaan de korf in. Mooi!

‘Imkeren is geduld hebben,’ citeer ik onze bijenleraar. ‘Ja, maar dat heb ik niet,’ zegt de oude imker. Maar in de tijd dat we wachten, met een kop koffie, zittend in het gras, met het gezoem van de bijen om ons heen, komen we de tijd goed door. Er wordt weer heel wat bijenkennis uitgewisseld.

 

Als de meeste bijen in de korf zijn, is het tijd voor de laatste handeling: de korf omdraaien, een jutezak eromheen, vastbinden en in de auto zetten.

 

 

De bijen gaan naar hun nieuwe stek, meer dan 4,5 kilometer van deze plek vandaan. Ver genoeg om niet terug te vliegen.